Kiedy przedawnia się prawo sprawcy wypadku do żądania od zakładu ubezpieczeń zwrotu uiszczonego obowiązku naprawienia szkody ewentualnie nawiązki orzeczonej w postępowaniu karnym?

Jak zostało już wskazane w artykułach: Czy sprawca wypadku drogowego może żądać od zakładu ubezpieczeń zwrotu nawiązki orzeczonej w postępowaniu karnym? oraz Czy sprawca wypadku drogowego może żądać od zakładu ubezpieczeń zwrotu orzeczonego w postępowaniu karnym obowiązku naprawienia szkody?, co do zasady sprawca zobowiązany w wyroku karnym do naprawienia szkody lub zapłaty nawiązki na rzecz pokrzywdzonego, w przypadku zadośćuczynienia przez niego temu obowiązkowi, nabywa regres w stosunku do swojego ubezpieczyciela o zwrot uiszczonej na rzecz pokrzywdzonego tytułem środka kompensacyjnego kwoty.

W świetle powyższego, w praktyce może pojawić się pytanie o to, w jakim terminie sprawca wypadku może domagać się od ubezpieczyciela zwrotu uiszczonych tytułem nawiązki bądź obowiązku naprawienia szkody kwot, innymi słowy kiedy roszczenia te ulegną przedawnieniu?

Zauważyć należy, że przedawnienie roszczenia ma doniosły skutek prawny, bowiem uprawnia dłużnika (zakład ubezpieczeń) do uchylenia się od zaspokojenia roszczenia sprawcy wypadku. Oznacza to, że po upływie określonego prawem terminu zakład ubezpieczeń może więc skutecznie odmówić wypłaty świadczenia.

W tym miejscu warto wskazać, iż prawo poszkodowanego w wypadku drogowym do żądania od zakładu ubezpieczeń naprawienia szkody powstałej na skutek wypadku drogowego ulega przedawnieniu z upływem następujących terminów:

• z upływem 3 lat licząc od daty dowiedzenia się przez osobę poszkodowaną w wypadku o powstaniu szkody oraz osobie zobowiązanej do jej naprawienia, jednak nie później niż z upływem 10 lat od jej powstania; albo

• jeżeli szkoda powstała na skutek przestępstwa, np. przestępstwa spowodowania wypadku drogowego z art.177 § 1 lub 2 k.k. wówczas termin przedawnienia roszczenia osoby poszkodowanej o zapłatę przez zakład ubezpieczeń odszkodowania i zadośćuczynienia ulega wydłużeniu do 20 lat licząc od daty popełnienia przestępstwa, tj. od daty spowodowania wypadku drogowego.

Powyższe terminy przedawnienia nie mają jednak zastosowania w stosunkach miedzy sprawcą wypadku (ubezpieczonym) a zakładem ubezpieczeń. Do roszczeń ubezpieczonego względem ubezpieczyciela stosuje się bowiem trzyletni termin z art. 819 § 1 k.c.

Początek biegu terminu przedawnienia należy zaś zgodnie z art. 120 k.c. oceniać w związku z chwilą wymagalności, a więc od dnia zaspokojenia przez sprawcę wypadku roszczeń poszkodowanego.

W świetle powyższego stwierdzić zatem jednoznacznie należy, iż roszczenia sprawcy wypadku względem ubezpieczyciela o zwrot wypłaconego poszkodowanemu odszkodowania, w tym także uiszczonej na rzecz poszkodowanego nawiązki bądź obowiązku naprawienia szkody przedawniają się z upływem 3 lat od wypłaty przez sprawcę powyższych świadczeń.

Autor: Adwokat Mariusz Stelmaszczyk i Aplikant Adwokacki Ewelina Tocka

kontakt: kom: + 48 697 053 659 lub tel: + 48 22 629 00 36